Kiến trúc.

Nói về kiến trúc thì mênh mông, vô cùng, cũng như những ngành nghệ thuật khác, kiến trúc Âu, Á, Tây, Tàu,  Ta, Nhật, Mỹ... xưa, nay. Như người ta thường nói, Đông - Tây - Kim - Cổ... Nhân một hai entry trước tôi đã đưa lên và nói về mấy ngôi nhà thờ xưa, được xây theo lối kiến trúc Châu Âu ở Saigon. Có những ngôi nhà thờ được xây theo kiến trúc Gothique, một phong cách kiến trúc Trung cổ Châu Âu, với những vòm mái cuốn nhọn cao vút. Những ngôi nhà thờ khác được xây theo kiểu kiến trúc Roman với những kết cấu bằng đá, hoặc kết hợp cả hai phong cách kiến trúc cổ điển này. Những ngôi nhà thờ này đã tồn tại cả trăm năm nay, và khi ngắm nhìn chúng ta thấy vẫn rất đẹp và rất duyên dáng.

Bây giờ, ở Saigon ít năm trở lại đây, riêng trong lĩnh vực kiến trúc tôn giáo, nhiều ngôi nhà thờ đã được xây dựng mới, với những vật liệu, kiến trúc hiện đại, hoành tráng... Nhưng cũng như trong lĩnh vực nghệ thuật khác, chẳng hạn âm nhạc, chúng ta đã thấy những bài hát bây giờ cứ na ná như nhau, nhàn nhạt, có nghe cả trăm lần cũng cứ như nước đổ đầu vịt, nước đổ lá môn, nó cứ trôi tuột đi chẳng để lại chút gì trong trí nhớ... Hình như những ngôn từ, những nốt nhạc đã được sắp xếp, để làm sao có được một thứ gọi là bài hát, chẳng còn thấy hồn vía âm nhạc nơi đâu. Hiếm thấy một bài hát có hồn, như cái thời âm nhạc của Đoàn Chuẩn, Văn Cao, Phạm Duy, Trịnh Công Sơn...

Cũng có một vài ngôi nhà thờ ở Saigon được xây dựng gần đây, trông cũng hay hay, lạ mắt, hoặc có vẻ kỳ dị thế nào... Chẳng hạn những ngôi nhà thờ tôi post lên dưới đây:

- Nhà thờ Tân Hòa:

                                                  Nhà thờ Tân Hòa. Ảnh Internet.

Thuộc Giáo hạt Phú Nhuận-Saigon, tọa lạc ở quận Phú Nhuận, ngôi nhà thờ nằm trong một con hẻm gần bên dòng kênh Nhiêu Lộc, được xây dựng từ năm 1960 với kiến trúc mái ngói Á Đông, điểm nhấn là những đầu đao uốn cong trên mái, trông như một ngôi đền Việt Nam, với lối vào tam quan, trên tam quan và mái là những chữ Nho. Chúng ta thường quen thuộc với những nhà thờ kiến trúc Châu Âu (bởi Thiên Chúa giáo đã được truyền sang từ phương Tây), chắc hẳn sẽ ngạc nhiên và thích thú với kiến trúc Á Đông của ngôi nhà thờ này. Bổn mạng nhà thờ: Trái tim vẹn sạch Đức Mẹ Maria. Nhà thờ được xây trong khu vực đa số là giáo dân di cư năm 1954.

- Nhà thờ Mai Khôi:

                                                      Nhà thờ Mai Khôi. Ảnh Internet.

Thuộc Giáo hạt Tân Định-Saigon. Tọa lạc nơi quận 3 (cuối đường Tú Xương). Trước năm 75, nguyên là một nhà nguyện nhỏ của dòng Đa Minh Lyon, dành cho giới trẻ Sinh viên, học sinh công giáo sinh hoạt. Sau năm 75 nhà nguyện được cải tạo lại, thành Giáo xứ. Bổn mạng của nhà thờ: Đức Mẹ Mai Khôi.

Nhà thờ có mặt tiền được xây dựng thành hình ảnh của một cây thông Noel, trông khá độc đáo.

- Nhà thờ Phú Trung:

                                             Mặt tiền nhà thờ Phú Trung. Ảnh Internet.

                             Mặt bên hông nhà thờ, với mái hình cuốn sách rộng mở. Ảnh Internet.

Nhà thờ Phú Trung thuộc Giáo hạt Tân Sơn Nhì, Saigon, thuộc quận Tân Bình. Bổn mạng: Thánh Phanxicô Xaviê. Được xây dựng vào năm 1974. Ngôi nhà thờ này cũng còn một tên gọi khác là Nhà thờ Hầm. Thật ra bây giờ không còn mấy người biết về tên gọi Nhà thờ Hầm. Đấy là một ngôi nhà thờ được lập khoảng sau năm 1954 bởi những Giáo dân di cư từ miền Bắc vào, vị trí của Nhà thờ Hầm ở sát kế bên nhà thờ Phú Trung, nguyên là một kho đạn xây bằng đá cũ của người Pháp bị bỏ hoang. Những Giáo dân từ miền Bắc vào đã tận dụng kho đạn cũ bị bỏ hoang lập thành giáo đường, đến năm 1974 nhà thờ Phú Trung được xây mới cạnh đó, ngôi nhà thờ Hầm bị bỏ phế. Hiện nay vẫn còn dấu tích bằng đá của nhà thờ hầm cũ, đã được cải tạo thành công viên.

Nhà thờ Phú Trung xây theo một ý tưởng cũng khá độc đáo, tháp chuông phía trước nhà thờ trông như cây viết, còn mái của nhà nhìn từ bên hông trông như quyển sách rộng mở (có lẽ tượng trưng cho quyển Kinh thánh chăng?).

- Nhà thờ Đa Minh:

                                                Nhà thờ Đa Minh-Ba Chuông. Ảnh Internet.

Còn gọi là nhà thờ Ba Chuông, Giáo hạt Phú Nhuận-Saigon, nằm ở quận Phú Nhuận, nhà thờ mới được xây dựng lại vài năm trở lại đây, với những đầu đao trên mái khá kỳ dị. Đầu đao trong những kiến trúc cổ điển Á Đông chỉ là một điểm nhấn của mái ngói, thì ở ngôi nhà thờ này đầu đao trở thành điểm chính của mái bê tông, trông như những cánh tay vươn lên trời... đầu hàng hay cầu cứu...