Kiến trúc (2)

Nhân mùa Phục sinh, tôi muốn nói tiếp về một vài kiến trúc nhà thờ TCG hay hay nữa, nhưng không phải ở Saigon, mà là ở Đà Lạt. Đà Lạt, chắc ai trong chúng ta cũng đã biết, một thành phố du lịch nổi tiếng ở miền Nam, thành phố mang phong cách Châu Âu, vì do người Pháp xây dựng, có lẽ có bạn đã đến rất nhiều lần... 

Và cũng chắc chắn ai trong chúng ta mỗi lần đến Đà Lạt, nhất là đi theo tour du lịch, thể nào cũng được tour đưa đến tham quan nhà thờ Domaine de Marie (du khách hay gọi là Saint Domaine), còn gọi là nhà thờ Mai Anh, hoặc du khách cũng hay ghé thăm nhà thờ Chánh tòa Đà Lạt, còn gọi là nhà thờ Con Gà, vì trên nóc của nhà thờ có tượng một con gà, tượng con gà này bằng hợp kim rỗng, nhẹ, xoay trên một bạc đạn, để chỉ hướng gió... 

                                              Nhà thờ Chánh tòa Đà Lạt. Ảnh Internet.

                                            Tượng con gà trên nóc nhà thờ. Ảnh Internet.

Nếu nhà thờ Con Gà được xây dựng theo phong cách Roman cổ điển uy nghiêm, thì nhà thờ Saint Domaine được xây dựng cách tân hơn, giữa phong cách cổ điển Tây phương, và kiến trúc dân gian của người Thiểu số Tây nguyên. Chúng ta dễ dàng nhận ra mái ngói của nhà thờ Saint Domaine có độ dốc lớn, tựa như mái nhà rông của người Thiểu số, trên mái có những cửa sổ thông gió thường thấy nơi những ngôi biệt thự kiến trúc kiểu Pháp.

Nhà thờ Saint Domaine được xây dựng giữa quần thể tu viện nữ tu Bác Ái Thánh Vinh Sơn, gồm vườn hoa lúc nào cũng nở đầy các loại hoa, hồng, cúc... và những dãy nhà kiến trúc cổ điển kiểu Pháp của dòng tu, thật đẹp và hài hòa...

                                              Nhà thờ Domaine de Marie. Ảnh Internet.

                             Kiến trúc khuôn viên nhà thờ gồm vườn hoa và dòng tu. Ảnh Internet.

Tuy nhiên ít khách du lịch biết hai ngôi nhà thờ khác ở Đà Lạt, có một kiến trúc khá đặc biệt, một ngôi nhà thờ mang nhiều đường nét kiến trúc nhà rông của người Thiểu số Tây nguyên. Ngôi nhà thờ còn lại mang những đường nét riêng của kiến trúc bản địa Việt Nam. Có lẽ khách du lịch ít biết, vì gần như chẳng thấy tour du lịch nào đưa du khách đến thăm, và ngay cả ngành du lịch Đà Lạt cũng có ít thông tin, quảng bá về hai ngôi nhà thờ này. Đó là hai ngôi nhà thờ:

- Nhà thờ Cam Ly: còn gọi là Nhà thờ Sơn Cước, được xây dựng vào những năm đầu thập niên 60 của thế kỷ 20, chủ yếu để phục vụ cho đồng bào dân tộc thiểu số ở Đà Lạt. Nhà thờ Cam Ly có tên gọi như thế vì ở gần bên thác Cam Ly (số 1 đường Nguyễn Khuyến, phường 5, TP Đà Lạt). Nhà thờ có kiến trúc mái lợp ngói trông như mái của một ngôi nhà rông Tây nguyên, hình dáng mái trông như một lưỡi rìu khổng lồ. Còn phần mái nhà chính diện đầu hồi, trông như một đầu mũi tên bay vút lên bầu trời. Toàn bộ nhà thờ được làm bằng bê tông cốt thép không tô trát, tường xây bằng đá dày 40cm, phía trên lắp kính màu chúng ta thường thấy nơi những nhà thờ kiến trúc cổ điển Châu Âu ở Việt Nam.

                                    Chính diện của nhà thờ Cam Ly. Ảnh Internet.

                                                    Bên trong nhà thờ. Ảnh Internet.

                                              Toàn cảnh mặt trước nhà thờ. Ảnh Internet.

                                                Mặt sau của nhà thờ. Ảnh Internet.

                                                Tượng Chúa và bàn thờ. Ảnh Internet.

Khoảng gần 10 năm về trước, khi tôi được một người bạn ở Đà Lạt dẫn ghé thăm nhà thờ Cam Ly thì nhà thờ đã xuống cấp, trông khá hoang tàn, nhà thờ do những vị nữ tu coi sóc, chung quanh nhà thờ là các cơ quan nhà nước, hình như có cả bãi dạy hay thi lái xe gì đó của ngành giao thông. Tiếc cho một ngôi nhà thờ có kiến trúc rất độc đáo ở một Thành phố du lịch như Đà Lạt, mà du khách ít được biết...

- Nhà thờ Du Sinh: ngôi nhà thờ thứ nhì có kiến trúc độc đáo mà tôi muốn nhắc đến ở Đà Lạt đó là nhà thờ Du Sinh. Nhà thờ Du Sinh được xây dựng vào khoảng năm 1956-1957, trên một ngọn đồi,  bởi những giáo dân di cư từ miền Bắc vào Saigon năm 1954, và được chuyển tiếp lên Đà Lat (chữ Du Sinh là để chỉ cuộc hành trình khá gian khổ của họ, đi tìm vùng đất mới sinh sống). Địa chỉ hiện nay ở số 12B đường Huyền Trân Công Chúa TP Đà Lạt.  Linh mục lập ra nhà thờ là Cha Thiên Phong Bửu Dưỡng.

Nhà thờ Du Sinh được xây dựng với kiến trúc Á Đông, những hàng cột mô phỏng theo hình dáng của thân cây tre (giáo dân muốn dùng hình tượng thân tre để nhớ đến hình ảnh lũy tre làng ở quê hương miền Bắc xưa?). Mấy năm trước đến Đà Lạt ghé thăm lại nhà thờ Du Sinh, tôi thấy nhà thờ đã được cải tạo trên hình ảnh của ngôi nhà thờ cũ, to hơn, nhưng vẫn mang dáng vẻ của kiến trúc Á Đông.

                                             Nhà thờ Du Sinh cũ. Ảnh Internet.

                                            Nhà thờ Du Sinh đã được cải tạo. Ảnh PNH.

                      Hai bên bậc thang dưới cổng đi lên nhà thờ có đôi rồng chầu. Ảnh Internet.

Hai ngôi nhà thờ có kiến trúc khá đặc biệt ở TP Đà Lạt, là những địa điểm du lịch các bạn nên thử một lần ghé qua, có lẽ sẽ mang đến cho các bạn nhiều điều thú vị...