Bạn ghé chơi nhà ngồi tán chuyện gẫu, bạn nói: "Đi uống cà phê với bạn bè, tán dóc chuyện lề này lề kia, nói chuyện dân nghĩ một đàng, quan nghĩ một nẻo, đúng là đồng sàng dị mộng...", bạn thêm, "đồng sàng dị mộng thì ai cũng hiểu là gì, nhưng câu này gốc gác ở đâu thì không ai biết, bạn đã thử tra trên mạng cũng không thấy nói".
Tôi lật vài quyển từ điển thành ngữ, tục ngữ mình có, cũng chỉ thấy giải thích ý chứ không thấy tra nguyên gốc tích, cũng may có quyển Từ điển Thành ngữ Điển cố Trung Quốc do GS. Lê Huy Tiêu biên dịch (NXB Khoa Học Xã Hội - Hà Nội 1993), có nói đến. Đồng sàng dị mộng 同床異夢 : "Tục truyền đăng lục" do Thích Duy Bạch đời Bắc Tống biên soạn viết: "Sơn Tăng tuy cùng anh ta ngủ chung một giường, nhưng mỗi người nằm mộng khác nhau". Đời sau khái quát thành "Đồng sàng dị mộng", hình dung hai người cùng sống cùng làm một việc với nhau, nhưng chí hướng khác nhau.
Kể ra cách giải thích trong quyển từ điển này cũng chỉ mới được một nửa cái tôi cần tra cứu, chỉ nói được câu Đồng sàng dị mộng gốc tích trong "Tục truyền đăng lục" của Thích Duy Bạch đời Bắc Tống thôi, chứ cũng không giải thích rõ được điển cố. Nhưng thôi như vậy người bạn cũng tạm hài lòng.
Lan man ba điều bốn chuyện với bạn, cũng về chủ đề Đồng sàng dị mộng bên trên, giữa quan và dân. Hì hì, bạn nói chưa bao giờ thấy "hai bên" đối nghịch nhau như vậy, hầu như cái gì dân cho là đúng thì quan nghĩ ngược lại, và cái gì dân cho là sai, là tầm phào, thì quan lại... tâm đắc. Ngày trước thời thằng Mỹ chạy đầy đường, người ta "cố" nói "quân với dân như cá với nước", thì dân sửa lại "như cá với... thớt", còn bây giờ thì... thôi rồi Lượm ơi!
Tôi nói với bạn, bác uống cà phê tôi pha đi, cà phê ngon đấy, mà thôi kệ... cá, thớt, với Lượm, tôi với bác già rồi, cứ ngày ngày hai cữ cà phê đi, cho nó khỏe cái đầu...
:)
:(
:))
:((
=))
=D>
:D
:P
:-O
:-?
:-SS
:-t
[-(
@-)
b-(
Không khéo Salam và bác Hiệp lại " Đồng sàng chung mộng " nhể
Trả lờiXóaĐồng sàng dị mộng - theo từ điển Hán - Việt thì:
Đồng - là cùng giống nhau
Sàng - là cái giường " Long sàng "
Di - là sự khác biệt
Mộng - là giấc mơ
Cũng có ý nữa là khi nhìn một sự việc thì tất cả mọi người chưa chắc đã có suy nghĩ giống nhau ví dụ
1 - Thấy một con gà thì tay bợm nhậu nghĩ ngay đến món gà xé phay
- Bà nông dân thì nghĩ đến nuôi dưỡng rồi nó sẽ đẻ thêm nhiều trứng và ấp nở nhiều con
- Nhà dự báo thời tiết thì nghĩ tới con gà làm phong vũ biểu trên nóc nhà thờ
- Bà bán chổi thì nghĩ ngay đến những cái chổi lômg gà để bán
Ví dụ 2 : Một người mù hỏi nhà bác học Albert Einstein
- Thưa ông cho tôi biết sữa có màu gì ?
À sữa có màu trắng
- Thế màu trắng như thế nào ?
À màu trắng giống màu lông của con Thiên Nga
- Thế con Thiên Nga nó như thế nào ?
À nó rất xinh đẹp đặc biệt có cái cổ cong cong
Nói rồi Albert Einstein khum khum cánh tay đưa cho người mù sờ , người mù nói
À bây giờ thì tôi đã biết màu của sữa là như thế nào rồi , cảm ơn ông
Cuộc sống có "dị" thì cũng có "chung" bác Salam, hì hì! Thường những người bạn hay gặp gỡ (dù là trên mạng) cũng có nhiều nét tương đồng).
XóaCám ơn bác Salam đã đưa ra hững ví dụ sinh động. Ở câu chuyện thứ nhất (1-), "dị mộng" ở đây là do "nghề nghiệp", ở câu chuyện thứ nhì (2-) dị mộng là do hoàn cảnh.
Ý Nô tui thì thành ngữ này nhấn ý "đồng" nhiều hơn, mà giữa quan với dân thì ít chuyện "đồng" lắm bác Phạm. Nếu ví các bác "thập lục nhơn bang" nhà miềng, mới nhìn thì thấy rất "đồng", nhưng mỗi bác lại mỗi tâm tư, chí hướng, quyền lợi, mộng mị khác nhau thì sát hơn.
Trả lờiXóaCái "đồng" và "dị" giữa "dân" và "quan" là đồng và dị "vĩ mô" (hì hì, tôi rất ngại dùng những từ đao to búa lớn này), như những kẻ bị "buộc" phải ngồi chung một con thuyền, một chuyến xe, còn cái "đông" và "dị" của "thập lục" hay "tứ trụ" là đồng và dị "vi mô", tựa như cái chiếu hoa trải giữa đình.
XóaLòng dân bảo Tàu là kẻ xâm lược có truyền thống từ hàng ngàn năm nay nhưng ý đảng bảo dầu sao Tàu cũng là nước Xã Hội chủ nghĩa. Đồng dàng dị ngôn, tệ hơn cả dị mộng.
Trả lờiXóaGặp đàn anh tay bắt mặt mừng, ôm hôn thắm thiết, duyệt hàng quân danh dự, nhưng ngoài biển nó vẫn cứ lấn, trên báo nó vẫn cứ chửi... Dị ngôn kiểu này đi đời nhà ma, :-(((
XóaĐồng sàng dị mộng nguyên nghĩa thường chỉ những cặp vợ chồng mỗi người mỗi ý hướng, ko có cái gì chung cả. Giờ thì nghĩa biến đổi theo thời sự rùi ha bác! Cũng vui. Nhưng cách tốt nhất để khỏi đau đầu và... đau lòng là nên... mackeno đi cho rồi! Mấy ông quan điều hành tệ quá và chỉ biết vinh thân phì gia thì họa mất nước tới bên chưn rùi, tui với bác đi uống cafe tán gẫu sướng hơn! hehe...
Trả lờiXóaNgủ chung giường mỗi người một giấc mộng, hì hì! mà chung một giấc mộng cũng khó quá đi chớ.
XóaThì cũng phải mackeno thôi Giáo à, để khỏi... tâm thần phải vậy thôi chứ biết sao được. Vừa rồi NangTuyet có về Saigon, nhắn gặp mà bây giờ tôi cũng không sao đi được, chỉ có thể ra đường chốc lát, và ngồi nhà lên mạng láp giáp. Khổ thế! Hy vọng một ngày đẹp trời không xa sẽ được mời Giáo cà phê.
Vì thế, dị mộng lâu quá, người ta muốn dị sàng luôn... Ước mơ, nhưng khó thành các bác ạ.
Trả lờiXóaMỗi người một phòng riêng như tụi phương Tây là hay nhất ha Toro :-)))
Xóa