Lũ.

Ngày hôm nay (16-11-2013) Saigon trời nắng như mùa hè, sau vài hôm dịu mát vì ảnh hưởng bão. Vậy mà đọc những thông tin trên báo, trên mạng, miền Trung đang chìm trong mưa, lũ., rất nhiều nơi chìm trong biển nước, từ các tỉnh ven biển cho đến các tỉnh cao nguyên như Gia Lai (Pleiku), Kontum, và đã có những thiệt hại đáng kể về của, về người. Một tin trên Tuổi Trẻ Online (16-11-2013) làm tôi chú ý "Quốc lộ 19 vẫn còn bị ách tắc tại km 64 trên đèo An Khê do sạt lở núi dài khoảng 100m, vùi lấp hơn nửa đường và các lực lượng cứu hộ đang khẩn trương khắc phục sự cố". Ách tắc này do sạt lở núi bởi mưa, lũ.

Quốc lộ 19 là con đường bộ huyết mạch đi từ Bình Định lên Pleiku, Kontum, thời chiến tranh (trước năm 1975), tôi đã nhiều lần qua đó. Phải nói thời ấy mỗi lần phải đi trên con đường đó, từ miền núi xuống miền biển, hay ngược lại trên những chuyến xe quân sự dù có hộ tống đầy mình, là một lần... thót tim, hú hồn hú vía. Tôi còn nhớ khoảng đâu năm 1972 gì đó, cũng tại khoảng đèo An Khê (khi ấy còn do lực lượng "Củ sâm" Đại Hàn đóng giữ). Một đoàn xe tiếp vận  của chính phủ bị tấn công, đoàn xe chở đồ tiếp liệu rất lớn gồm đủ thứ (nhiên liệu, thực phẩm, đạn dươc...), ở trên trời có máy bay trinh sát, dưới đất có Commando car (loại xe bọc thép 4 bánh hơi hạng nhẹ chuyên hộ tống đường bộ), cùng xe chở quân lính đi theo, thế mà vẫn bị phục kích ngay tại đèo An Khê, chỉ cách đồn lính Đại Hàn vài trăm thước... Khoảng vài ngày sau khi thông xe, tôi có dịp đi ngang qua trên một đoàn xe quân sự khác còn nhìn thấy la liệt xác xe bồn chở xăng, xe quân sự, cả xác xe bọc thép hộ tống cháy ngổn ngang... Thời chiến tranh ấy quốc lộ 19 thường xuyên bị chia cắt do chiến cuộc.

Chiến tranh mang tai họa đến cho con người, và thiên tai cũng thế, thử nhìn một tấm hình tôi copy trên báo mạng:

Nước lũ ngập sâu tại huyện Đại Lộc - Quảng Nam. Ảnh: Lê Trung (TT Online).

Thiên tai là điều con người không thể tránh được, chỉ có thể phòng và chống để giảm thiểu thiệt hại. Nhưng còn những nhân tố khác khiến thiên tai thêm nghiêm trọng. Cũng tin tức trên báo mạng trên, cùng  với mưa lũ thì "15 thủy điện miền Trung xả tràn", với những hồ chứa xả trên 2.000 mét khối/giây, chẳng hạn hồ Sông Tranh: 2352 mét khối/giây, Sông Ba hạ: 2400 mét khối/giây, Ya Ly: 2000 mét khối/giây, Sê San: 4 2356 mét khối/giây, Sê san 4A: 2472 mét khối/giây. Xả nước như thế, cộng với mưa lũ thiên nhiên sức nào chịu cho thấu...

Khi xưa tôi có thời gian sống tại Tây nguyên, có những lần ngồi trên trực thăng nhìn xuống chỉ thấy một màu xanh mênh mông của rừng núi, ở Buôn Mê Thuột thời ấy phố và rừng lẫn lộn... Bây giờ nghe nói rừng đã bị tàn phá, để lấy chỗ cho thủy điện, cho những dự án..., một con sông phải cõng cả chục cái thủy điện, dải đất miền Trung hẹp, độ dốc cao, hàng năm mưa bão liên miên (năm nay đã hứng chịu 15 cơn bão), lại thêm nạn phá rừng, làm thủy điện tràn lan, mưa lũ và xả nước như thế này khiến nhiều nơi phải gấp rút di dời dân, không khác gì thời chiến tranh, chỉ còn kịp chạy lấy người... Lợi bất cập hại, và cuối cùng thì người dân lãnh đủ...

Ôi đất nước tôi!