Ảo thuật.

Ảnh Internet.

 Ảo thuật, Từ điển tiếng Việt của Viện Ngôn Ngữ giải thích, ảo thuật: trò biến hóa có ra không, không ra có, giả thành thật, thật thành giả, do sự khéo léo của hai tay và dụng cụ chế sẵn.

Sách vở định nghĩa ảo thuật như thế và nói đến ảo thuật thì muôn ngàn muôn vẻ, như chúng ta thường thấy. Thuở nhỏ tôi đã từng mê mẩn với những trò ảo thuật sơ cấp của gánh bán thuốc dạo cao đơn hoàn tán, hoặc với anh chàng bán kẹo kéo mà miệng lưỡi dẻo quẹo không thua gì cây kẹo. Chỉ với một sợi dây dù, hoặc với vài ba con bài và đôi bàn tay khéo léo, một thùng đạo cụ nho nhỏ là họ có thể mê hoặc đám trẻ con đứng, ngồi há hốc mồm theo dõi. Ảo thuật có thể cao cấp hơn, trên sân khấu, với những đạo cụ lỉnh kỉnh, chiếc nón nỉ đen truyền thống, nhà ảo thuật có thể lôi ra đủ thứ, từ bông hoa, chiếc khăn tay cho đến con bồ câu, con thỏ... Cao cấp hơn nữa là những nhà siêu ảo thuật nước ngoài, như anh chàng Đê Vít Cóp Pơ Phiu, họ kết hợp cái khéo léo, sáng tạo với những nguyên lý khoa học, mỗi lần đi trình diễn là mang theo cả một đội quân phục vụ, và một... máy bay đạo cụ mấy chục tấn, họ ảo thuật siêu việt, kèm theo đủ mọi thứ dụng cụ điện tử hiện đại, âm thanh, ánh sáng... Họ cưa người đẹp làm đôi, "úm ba la" cho người bay lơ lửng, họ cho trói chân trói tay rồi thoát ra khỏi một ngôi nhà trước khi nhà bị đánh sập, họ đi qua cả bức tường dày mấy mét của Vạn lý Trường thành, hay làm biến mất một chiếc máy bay, một chiếc tàu ngầm, hay cả... tháp Eiffel, quá đỗi siêu đẳng. Thật là bái phục, những người như thế được gọi là Ảo thuật gia, họ sống và làm việc theo pháp luật, có khi rất giàu có nhờ tài năng, làm ăn rất uy tín, họ có nghiệp đoàn, hiệp hội về ảo thuật đàng hoàng.

Ở xứ ta ít lâu nay cũng có những nhà ảo thuật, nghiệp dư lẫn chuyên nghiệp, nghiệp dư thì diễn ngoài đường phố, quán nhậu vỉa hè, hơn chút nữa thì vào nhà hàng đám cưới, cao cấp là biên chế trong những gánh hát, gánh xiếc, cũng có người có tên tuổi như ảo thuật gia Z 27, 28 gì đó. Họ cũng "úm ba la" một phát ra đủ thứ, biến cây gậy thành bông hồng, đốt mảnh giấy lộn thành tờ đô la, lấy con cá vàng ra khỏi chai nước đóng nắp mà không mở nắp chai, cho một cô gái vào cái tủ đóng kín lại và 1, 2, 3 hô biến mất... vân vân, rất mê hoặc đám con nít và cả người lớn. Những nhà ảo thuật nghiệp dư hay chuyên nghiệp này chẳng thấy làm giàu được bằng cái nghề của họ, may ra đủ sống, chủ yếu là niềm đam mê nghề nghiệp.

Ảnh Internet.

Thời buổi bây giờ lại có những nhà ảo thuật thuộc loại "siêu siêu đẳng", nhưng người đời không gọi họ là nhà ảo thuật hay ảo thuật gia, mà gọi nôm na là "nhà ngoại cảm", cũng có khi họ tự xưng là cậu này cậu nọ, như một "đồng cô, đồng cậu" nơi điện thờ, họ tạo cho mình một cái vẻ kỳ bí, âm âm u u. Tôi thử tra trong sách vở xem ngoại cảm là gì? Khá lạ trong tất cả từ điển tiếng Việt có trong tay đều không có ý nghĩa của từ này, từ các loại từ điển phổ thông, cho đến từ điển Bách khoa, từ điển Vô thần luận, và cả từ điển Triết học. Chỉ có ý nghĩa của từ ngoại cảm là bệnh do thời tiết tác động đột ngột đến cơ thể, cái cảm này là cảm mạo thương nàng (hay thương chàng), chẳng liên quan tí tẹo gì đến nhà ngoại cảm cả. Họ làm ăn tưng bừng bấy lâu nay, chủ yếu là trong việc đi tìm mộ bia, những người đã khuất trong chiến tranh không tìm thấy hài cốt, khả năng của họ thật siêu phàm, chỉ ngồi nhà khấn vái tâm linh, hay ốp vong gọi hồn mà biết được nơi chốn của người đã khuất nhiều năm trước đó. Nhiều người tin họ sái cổ, làm sao không tin được khi nơi họ chỉ dẫn, họ cho đào lên có cả lọ pê ni xi lin trong đó có mảnh giấy mực đã nhòe, ghi rõ tên tuổi, quê quán người đã khuất, có khi là mấy cái cúc áo, cái bi đông, ca uống nước, đôi dép... có khắc tên, rồi cả xương, răng nữa...

Họ làm ăn tưng bừng, được ca ngợi, lập Hiệp hội dưới danh nghĩa khoa học đàng hoàng, chứ không phải dưới danh nghĩa nhà ảo thuật, được tặng bằng khen của cơ quan cấp cao, được sự kính sợ của nhiều người, cùng kiếm được bộn bạc... Cho đến một hôm Tivi vạch mặt họ, những nơi có trách nhiệm trong việc đi tìm tung tích người đã khuất không chịu nổi sự gian dối, những nhà khoa học thật sư lên tiếng, báo chí vào cuộc, mới hay chỉ là trò ảo thuật, lừa bịp biến không thành có không hơn không kém! Tờ giấy nhòe mực trong lọ pê ni xi lin ghi quê quán rõ là  thế, nhưng truy ra tên quê quán này lại có sau khi người đã mất nằm xuống, do ghép 2 xã, huyện gì đó lại, vậy ra lúc còn sống người ấy đã biết trước quê họ sẽ có tên mới?. Mấy cái cúc áo bằng đồng lại có chữ Levis, ô hay, ngày xưa cái hãng quần bò nổi tiếng của Mỹ này đã có mặt ở miền Bắc rồi à? Rồi tên khắc trên cái ca uống nước nét khắc còn mới toanh... Xương, răng khi đi giám định lại là xương, răng súc vật... Rồi thêm những trò ốp đồng, nhập vong, cơ sở tôn giáo còn kết hợp với họ, cho họ "thuyết pháp", làm lễ, mới đây trên một trang mạng đưa lên hình ảnh của một nhà nữ ngoại cảm nổi tiếng "điện đàm tâm linh" được với cả vua Quang Trung (?!), dựa trên những tư liệu lịch sử mà nói nhăng nhít, trong một buổi lễ tôn giáo truy niệm anh hùng liệt sĩ. Thiệt là linh tinh, đủ mọi chiêu trò ảo thuật, lừa đảo, mà qua cái chiêu trò ảo thuật này có kẻ đã ẵm bạc tỉ, khi tivi, báo chí vào cuộc hắn ta mới bị nằm ấp, từ ngữ bây giờ là nhập kho...

Tôi không bao giờ tin những nhà ngoại cảm. Nếu chỉ ốp vong, nhập đồng mà làm được những điều phải mất rất nhiều công sức mới có kết quả (có khi rất hạn chế, như tìm được mộ liệt sĩ, những người mất tích, hoặc truy tìm tội phạm), thì khỏe quá, cần gì giám định ADN, pháp y, cần gì cơ quan an ninh điều tra chi cho mệt, cứ mời nhà ngoại cảm đến phán là xong hết! Có lẽ đa số họ là... lừa, số khác như những kẻ tự kỷ ám thị, tương tự như những người có căn đồng, theo GS Ngô Đức Thịnh viết trong quyển Lên đồng hành trình của Thần linh và Thân phận, thường là họ có vấn đề về tâm thần. Phía bên bà xã tôi có một ông cậu, trước năm 75 làm thông dịch viên cho Mỹ ở vùng Quảng Đức (nay là Đắc Nông), chẳng may trong một trận đánh vào căn cứ ông cậu đóng, ông cậu bị mất tích từ đó đến nay. Đã có người trong họ hàng có ý định nhờ nhà ngoại cảm tìm kiếm nhưng tôi đã nói điều  này không đáng tin, may mà không thực hiện (đã không đáng tin lại còn rất tốn kém). Nếu các nhà ngoại cảm đoán đúng được chỉ 10% sự việc thôi, cũng đã là quá giỏi.

Nhưng cái trò ảo thuật, mơ mơ hồ hồ này có phải bây giờ mới có?. Không phải như vậy, bây giờ nó mới nở rộ như nấm sau mưa, như báo chí đã nói, vì dễ kiếm ăn quá. Sách Lĩnh Nam Chích Quái đã chép, trong Hồng Bàng Thị Truyện thì từ Kinh Dương Vương cho đến Lạc Long Quân đều là Thần ở dưới Thủy phủ, có phép thuật, Lạc Long Quân thấy Âu Cơ dung mạo xinh đẹp mới biến thành trang thiếu niên tuấn tú, dựng thêm cung điện kẻ hầu người hạ khiến Âu Cơ xiêu lòng...Sách chép Lạc Long Quân có phép thần thông biến hóa thành trăm nghìn vạn trạng, yêu tinh, hổ, voi... hô phong hoán vũ... Lạc Long Quân lấy Âu Cơ được một năm thì đẻ ra một cái bọc, cho là điềm gở bèn vứt ra ngoài đồng, sáu bảy ngày sau bọc vỡ ra thành một trăm trứng, nở thành một trăm người con trai, mới đem về nuôi. Một trăm con chẳng phải cho ăn uống, bú mớm gì cứ tự mà lớn thành người đẹp đẽ, trí dũng (quá khỏe)... Sau vì người Rồng, kẻ Tiên mà Lạc Long Quân và Âu Cơ phải chia tay nhau (cuộc chia ly sau hôn nhân đầu tiên của dân ta), chia đôi số con cái (50/50), người xuống biển, kẻ lên rừng lập nên nước Văn Lang.

Đại Việt sử lược, một quyển sử thuộc loại xưa nhất của nước ta chép: "Đến đời Trang Vương nhà Chu (698 - 682 trước Công nguyên), ở bộ Gia Ninh có người lạ thường, dùng ảo thuật phục được các bộ lạc, tự xưng là Hùng Vương, đóng đô ở Văn Lang, hiệu là nước Văn Lang... Truyền được 18 đời đều gọi là Hùng Vương".

Gốc tích của dân ta là thế, thời thượng cổ dựng nước cũng đã có chuyện phép thuật, ảo thuật ly kỳ, nhưng đấy là chuyện xa xưa từ mấy ngàn năm trước, khi cuộc sống, suy nghĩ của con người còn chìm trong hỗn mang. Đến bây giờ thiên hạ đã lên tới mặt trăng, sao hỏa, mà ở xứ ta không ít nơi, không ít người, thậm chí có học, có chức sắc, có quyền hành, có tiền của, vẫn còn u mê trong cái trò ảo thuật hỗn mang đó... Hù hù!